Oplossingsgerichte coaching is een krachtige en pragmatische benadering binnen het coachvak, die uitgaat van de veerkracht, kwaliteiten en mogelijkheden van de coachee. In plaats van te graven in problemen en oorzaken, richt deze methode zich op gewenste uitkomsten en op wat al werkt. Het uitgangspunt: de oplossing hoeft niet altijd iets met het probleem te maken te hebben.
Waar traditionele coaching soms gericht is op het analyseren van problemen of blokkades, kiest oplossingsgerichte coaching bewust voor een andere insteek. De centrale vraag is niet “Waarom lukt het niet?”, maar “Wat werkt al, en hoe kun je daar meer van doen?”. Door te focussen op successen, krachten en mogelijkheden, groeit het zelfvertrouwen van de coachee en ontstaat er ruimte voor verandering.
Deze aanpak is sterk beïnvloed door de oplossingsgerichte therapie van Steve de Shazer en Insoo Kim Berg, en is inmiddels breed toegepast in coaching, onderwijs en organisaties.
De aanpak kent een aantal kernprincipes:
De coachee is expert: De coach gaat ervan uit dat de coachee de nodige kennis, ervaringen en middelen al in huis heeft. De coach helpt deze naar boven te halen.
Focus op de gewenste toekomst: Samen verkennen coach en coachee hoe de situatie eruitziet als het probleem is opgelost. Dit ‘ideaalbeeld’ wordt richtinggevend voor het traject.
Wat werkt, versterken: In plaats van te focussen op fouten of tekortkomingen, worden momenten van succes of vooruitgang onderzocht en versterkt.
Kleine stappen maken het verschil: Verandering hoeft niet groot te zijn om effectief te zijn. Zelfs kleine stapjes richting het doel kunnen het verschil maken en het proces versnellen.
Een aantal veelgebruikte technieken in oplossingsgerichte coaching zijn:
De wondervraag: “Stel dat er vannacht een wonder gebeurt en je probleem is opgelost. Waaraan merk je dat de volgende dag?” Deze vraag helpt om het gewenste resultaat concreet te maken.
Schaalvragen: “Op een schaal van 1 tot 10, waar sta je nu?” en “Wat maakt dat je al op een 4 zit, en niet op een 2?” Dit helpt om voortgang te meten en sterktes te benoemen.
Uitzonderingen zoeken: Samen onderzoeken wanneer het probleem er niet of minder was, en wat er toen anders ging.
Oplossingsgerichte coaching is breed inzetbaar, van individuele trajecten tot teamcoaching. De benadering werkt goed bij mensen die vastlopen in patronen en op zoek zijn naar praktische handvatten. Het is met name effectief voor cliënten die baat hebben bij een positieve, motiverende stijl waarin ze snel grip krijgen op hun eigen proces.
Oplossingsgerichte coaching is een hoopvolle en activerende benadering die vertrouwen stelt in de kracht van de coachee. Door te focussen op wat wél werkt en concrete stappen richting de gewenste toekomst te zetten, wordt verandering haalbaar én duurzaam.