Motiverende gespreksvoering (MGV) is een gestructureerde, cliëntgerichte communicatiestijl die gericht is op het versterken van iemands motivatie en bereidheid om te veranderen. In de context van coaching vormt MGV een krachtige benadering om coachees niet alleen te begeleiden bij gedragsverandering, maar ook om hun intrinsieke motivatie te versterken. In plaats van overtuigen of adviseren, gaat het bij MGV om luisteren, reflecteren en het oproepen van persoonlijke redenen voor verandering.
Motiverende gespreksvoering is oorspronkelijk ontwikkeld binnen de verslavingszorg door William R. Miller en Stephen Rollnick, maar heeft inmiddels zijn waarde bewezen in uiteenlopende domeinen zoals gezondheidszorg, onderwijs, leidinggeven en coaching. De kern van MGV bestaat uit vier fundamentele processen:
Engageren – het opbouwen van een werkrelatie gebaseerd op vertrouwen en empathie.
Focussen – samen helder krijgen waar de coachee verandering wil of nodig heeft.
Ontlokken – het oproepen van verandertaal, waarbij de coachee zelf redenen, voordelen en mogelijkheden tot verandering benoemt.
Plannen – het ondersteunen van de coachee bij het maken van concrete stappen richting verandering.
In traditionele coachingsvormen kan de coach onbewust in de rol van expert stappen. Bij MGV wordt de coach eerder gezien als een gids: iemand die naast de coachee staat in plaats van erboven. Deze houding vraagt om een open, niet-oordelende basishouding waarin autonomie van de coachee centraal staat. Verandering wordt niet opgedrongen, maar wordt van binnenuit gestimuleerd.
Een belangrijke vaardigheid hierin is het gebruik van reflectief luisteren. De coach luistert niet alleen om te begrijpen, maar spiegelt ook de gevoelens, twijfels en verlangens die de coachee uitspreekt. Hierdoor voelt de coachee zich gehoord en ontstaat er ruimte voor zelfonderzoek en zelfsturing.
Een centraal concept in MGV is het herkennen en versterken van verandertaal. Dit is taal waarin de coachee laat merken open te staan voor verandering, bijvoorbeeld door uitspraken als “Ik wil graag meer balans in mijn werk” of “Ik denk dat het anders kan”. De coach helpt deze uitspraken te verdiepen en te versterken door gerichte reflecties en verdiepende vragen.
Tegelijkertijd komt ook behoudtaal voor: uitspraken die wijzen op ambivalentie of weerstand (“Ik wil wel, maar het lukt me toch nooit”). MGV gaat niet de strijd aan met deze weerstand, maar onderzoekt deze met nieuwsgierigheid en respect. Vaak schuilt achter behoudtaal een onderliggende behoefte of angst die erkend wil worden.
Motiverende gespreksvoering is bij uitstek geschikt voor coachingsvraagstukken waarbij gedragsverandering centraal staat, zoals loopbaanontwikkeling, leefstijlcoaching of persoonlijk leiderschap. De methodiek helpt coachees hun eigen motivatie te verkennen en verantwoordelijkheid te nemen voor hun proces.
Coaches die MGV toepassen merken vaak dat gesprekken die eerder vastliepen, nieuwe dynamiek krijgen. Door niet te duwen of te trekken, maar te volgen en te spiegelen, ontstaat duurzame verandering die écht van de coachee zelf komt.
Motiverende gespreksvoering biedt coaches een ethische, empathische en effectieve manier om gedragsverandering te begeleiden. Door echt te luisteren, autonomie te respecteren en verandertaal te versterken, worden coachees in staat gesteld hun eigen pad naar groei en ontwikkeling te vinden. In een wereld vol advies en meningen is dat misschien wel de meest motiverende aanpak van allemaal.